تحلیلی بر ارتباط زیست‌پذیری و تاب‌آوری جوامع روستایی مطالعة موردی: روستاهای شهرستان مریوان

نویسندگان

  • سعدی محمدی استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
  • سوران منوچهری دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
چکیده مقاله:

طرح مسئله: آسیب‌پذیری زیاد در نواحی روستایی و ناتوانی رویکردها و برنامه‌های توسعة روستایی در طول چند دهه در کاهش آن، موجب شد پیشگیری در قالب رویکرد تاب‌آوری برگرفته‌شده از الگوی پایداری به‌منزلة یگانه رویکرد مقابله با آسیب‌پذیری نواحی روستایی مطرح و برای تحقق آن نیز بر لزوم شرایط زیست‌پذیر در نواحی روستایی تأکید شود. در روستاهای شهرستان مریوان نیز شرایط اقتصادی، اجتماعی و طبیعی، ضعف‌ها و فرصت‌هایی را پیش ‌روی وضعیت زیست‌پذیری و تاب‌آوری روستاها قرار داده است که شیوة برخورد و بهره‌گیری از آنها در نواحی مختلف این شهرستان باید شناخته شود. هدف: هدف این پژوهش، تبیین ارتباط بین دو مقولة تاب‌آوری و زیست‌پذیری در نواحی روستایی شهرستان مریوان است. روش تحقیق: در پژوهش کاربردی حاضر، مبتنی بر روش توصیفی - تحلیلی، گردآوری داده‌ها در بخش نظری به روش اسنادی و در بخش عملی به روش پیمایشی مبتنی بر توزیع تصادفی پرسش‌نامه در میان 300 نفر از سرپرستان خانوار روستاهای شهرستان انجام پذیرفت که تعداد به روش کوکران از میان 11401 خانوار تعیین شد. این پرسش‌نامه‌ها به‌صورت طبقه‌ای در میان دهستان‌ها و روستاهای برگزیدة آنها توزیع شد که با قرعه‌کشی انتخاب شدند. در ادامه داده‌ها با بهره‌گیری از آزمون‌های آمار استنباطی (تی‌ زوجی، تحلیل مسیر) و شاخص‌های آمار فضایی در محیط GIS (شاخص موران و ابزار لکه‌های داغ) تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج: نتایج نهایی نشان از ارتباط مثبت، مستقیم و معنا‌دار وضعیت زیست‌پذیری و تاب‌آوری روستاها در منطقة مطالعه‌شده در قالب توزیع خوشه‌ای لکه‌های داغ دارد؛ همچنین با توجه به یافته‌های استنباطی، بعد اقتصادی و شاخص توانایی سازگاری و انطباق با تهدیدات، تبیین‌کننده‌های اصلی میزان زیست‌پذیری و تاب‌آوری در منطقة مطالعه‌شده‌اند. نوآوری: بارزکردن مفهوم تاب‌آوری در کنار و به‌منظور تداوم شرایط زیست‌پذیر در محیط‌های روستایی، نوآوری اصلی پژوهش حاضر است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیلی بر نقش گردشگری و اثرات آن بر توسعه سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان مریوان)

امروزه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت­ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می­آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، که از دهه 50 به بعد مطرح گردید. تحقیقباهدفبررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه پایدار جوامع روستایی شهرستان مریوان واقع در استان کردستانانجام گرفته است. تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعهآماریتحقیق 453 نفر به صورت پرسش­نامه توسطسه گروه ...

متن کامل

تحلیلی بر تأثیر انسداد مرزها بر امنیت پایدار نواحی روستایی پیرامون(مطالعه موردی: روستاهای مرزی شهرستان مریوان)

چکیده روستاهای مرزی مناطقی حساس و شکننده هستند که هرگونه تغییر و تحول در کارکرد و عملکرد مرز می تواند تأثیرات اقتصادی– اجتماعی بسیاری بر این مناطق و همچنین با توجه به اصل وابستگی و دید سیستمی بر دیگر نواحی کشور برجای گذارد؛ بنابراین ضرورت دارد که آثار و نتایج هرگونه اقدامی در مرزها مورد بررسی قرار گیرد تا با شناسایی نقاط ضعف و قوت آن بتوان با اتخاذ برنامه هایی مدون در راستای پویایی مناطق مرزی و...

متن کامل

تحلیلی بر نقش گردشگری و اثرات آن بر توسعه سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان مریوان)

امروزه صنعت گردشگری یکی از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیر ساخت­ها برای نیل به توسعه پایدار بشمار می­آید. گردشگری روستایی گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، که از دهه 50 به بعد مطرح گردید. تحقیقباهدفبررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه پایدار جوامع روستایی شهرستان مریوان واقع در استان کردستانانجام گرفته است. تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعهآماریتحقیق 453 نفر به صورت پرسش­نامه توسطسه گروه ...

متن کامل

تحلیلی بر تأثیرات حذف قاچاق کالا بر تغییرات سطح کیفیت زندگی روستاییان (مطالعه موردی: روستاهای مرزی شهرستان مریوان)

قاچاق کالا به‌عنوان فعالیتی غیررسمی در کیفیت زندگی روستاهای مرزی کشور که به دلیل حاشیه‌ای بودن در نظام برنامه‌ریزی مرکز پیرامون در رنج و فشار هستند؛ جایگاه ویژه‌ای دارد. با توجه به لزوم حذف قاچاق کالا جهت پویایی اقتصادی کشور، قدر مسلم کاهش و حذف این فعا...

متن کامل

تحلیل و پهنه‎بندی فضایی وضعیت استقرار نواحی روستایی مرزی با تأکید بر اصول پدافندغیرعامل؛ مطالعه موردی: روستاهای شهرستان مریوان

زندگی جوامع انسانی همواره در معرض خطرات طبیعی و انسانی است که منجر به مختل شدن زندگی عادی شده و جوامع را با بحران، مواجه می‎کند. در این ارتباط، اتخاذ تدابیر هوشمندانه در کلیه بخش‎ها و نهادهای کشور در زمینه مواجهه با بحران‎های طبیعی از یک سو و از سویی دیگر، چالش‎</strong...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 4

صفحات  89- 110

تاریخ انتشار 2019-02-04

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023